Eerder heb ik betoogd dat het met focus en ambitie mogelijk is door selectieve verduurzaming van het vastgoed in de zorgsector de energietransitiedoelstellingen van 20 procent CO2-reductie te behalen. De energieagenda van de overheid gaat er zelfs vanuit dat Nederland in 2050 helemaal geen fossiele energie meer gebruikt. De energietransitie van gebouwen is essentieel om deze doelstellingen te halen. Dan moet het geld dat in principe beschikbaar is voor het vastgoed, natuurlijk wel voor deze gebouwen gebruikt kunnen worden.
De afgelopen jaren hebben de meeste Wlz-instellingen geld overgehouden op de vergoedingen voor het vastgoed. Dat geld hadden ze hard nodig om de zorg op peil te houden. Dit jaar, met de nieuwe cao waarin nog in 2016 eenmalige uitkeringen voor de onregelmatigheidstoeslagen zijn overeengekomen, zal dat niet veel anders zijn. Het in 2016 uitgeven dan wel voorzien van de 2,4 procent additionele loonkosten, vormde immers geen onderdeel van de discussies bij de inkoop die al een jaar eerder afgerond was.
Urgentie
Dat roept de vraag op of de normatieve huisvestingscomponent (NHC) in 2017 wel beschikbaar is voor de financieringslasten gerelateerd aan de broodnodige investeringen in het kader van de energietransitie. Ik waag te betwijfelen of de vergoeding beschikbaar voor de zorg daadwerkelijk voldoende is voor de kosten ervan. Afslagen op de NZa-tarieven zijn immers nog steeds de norm. Weliswaar heeft de staatssecretaris begin november € 386 miljoen extra beschikbaar gesteld om de kwaliteit van de zorg bij een groeiende zorgvraag te borgen, maar toen waren de contractonderhandelingen al in een vergevorderd stadium. Daarbij is de contracteerruimte licht afgenomen en is het extra geld met name beschikbaar gesteld voor het experiment van persoonsvolgende inkoop. Om partij te zijn in deze vernieuwing, waar ook nieuwe zorgaanbieders zich als concurrent aandienen, zal het vastgoed van zeer goede kwaliteit moeten zijn. Dat maakt de urgentie van investeren in en het verduurzamen van het vastgoed alleen maar hoger.
Bedrijfsvoering is een combinatie van investeren (in energielasten en een toekomstbestendig pand) en consumeren (uitgeven aan de zorg). De afgelopen jaren lag de focus met name op het consumeren en desinvesteren. Ik hoop dat er in 2017 ook oog is voor investeren. Zowel door de partijen in de zorg als de zorginkopers. Een opslag op de reeds afgesproken tarieven in verband met de hogere werkelijke loonkosten zou geen kwaad kunnen. Opdat de vergoeding voor het vastgoed ook gebruikt kan worden voor het vastgoed – en iedereen kan voldoen aan al zijn verplichtingen.
Anja van Balen
Sector Banker Zorg ABN AMRO
