Traditioneel wordt vanuit de productiefactor arbeid naar de zorgkosten gekeken. Die productiefactor is duur. Het is zaak die dure factor gedeeltelijk te substitueren door mensvriendelijke technologie. De uitdaging is om informatietechnologie ter ondersteuning van zorg- en administratieve processen strategisch in te zetten. Dus niet enkel voor verplichtingen vanuit de wetgeving, maar juist vanuit de invalshoek: hoe maak ik de zorg beter en veiliger en tegelijkertijd efficiënter. Hoe? Informatiesystemen bevatten een schat aan kennis over de cliënten en uit te voeren zorgtaken. Door die te koppelen aan fysieke technologie zijn bepaalde taken uit het elektronisch cliëntendossier (ecd) uit te voeren door de technologie. Het ecd stuurt de technologie dus aan.
Geluidsensoren
Bij een gehandicaptenzorgorganisatie in Limburg hebben ze geluidsensoren geplaatst op de kamers van de cliënten. Op het moment dat er ergens iets gebeurt, opent op de alarmpost het dossier van de cliënt om wie het gaat. De medewerker op de alarmpost ziet de essentiële gegevens van de betreffende cliënt voor zich, weet wie de cliënt is en wat voor problemen er doorgaans en actueel spelen. Hij of zij kan dan beoordelen of er actie vereist is en zo ja wat voor soort handeling. Want blijven roepen ‘zegt u het maar’ tegen een bijna dove cliënt heeft geen zin; daar moet je gewoon naartoe. En een mevrouw die na een val net uit het ziekenhuis terug is, vraagt op zo’n moment een andere benadering dan een week geleden. De combinatie van thuis- en informatietechnologie heeft ervoor gezorgd dat per locatie geen slaapdienst meer nodig is.
Beeldschermtechnologie
Ik sprak onlangs een professor die beeldschermtechnologie ontwikkelt waarmee de emotie van cliënten is waar te nemen. Als dat mogelijk is, kun je op een nog intelligentere manier met informatie omgaan. Bijvoorbeeld, een dementerende cliënt belt op omdat hij zijn pillen niet heeft gehad. De beeldschermtechnologie kan detecteren of de cliënt het bij het rechte eind heeft en kan dankzij de spraaktechnologie hierop reageren. Bovendien kan het slimme beeldscherm ook beoordelen of er menselijke actie is vereist. Deze techniek staat nog in de kinderschoenen, maar als je met die professor praat, gaat er een wereld voor je open. Er kan echt heel veel met technologie, het is een kwestie van tijd totdat die massaal wordt toegepast in de zorg.
We staan nu voor een enorme paradigmashift. Door het ecd weten zorginstellingen alles over de cliënt en kunnen die informatie snel naar boven halen. Veel zorginstellingen realiseren zich dit niet, maar met het ecd kun je zoveel doen: technologie aansturen en zo de factor menselijke arbeid terugdringen.
Gezondheidsapps
En wat te denken van de opkomst van gezondheidsapps. Die monitoren je hartslag, bewegingspatroon, bloeddruk, de uren dat je slaapt, je voedingspatroon, geven advies over hoe je gezondheid beter kan en bouwen een dossier op. Die apps werken vaak samen met slimme weegschalen, horloges en andere draagbare elektronica (wearables). Gezondheidsapps zullen binnenkort met de introductie van Apple’s besturingssysteem iOS 8 en Google Fit echt doorbreken.
Nu nog ga je naar een zorgorganisatie waar ze onderzoeken wat er met je aan de hand is. Door het gebruik van de gezondheidsapps ga je straks naar een zorginstelling met een diagnose. Bij de zorginstelling wordt automatisch een zorgdossier aangemaakt en gevuld met de informatie die de zorgapps hebben verzameld. Doordat de zorgapps en -toepassingen de diagnose stellen, kunnen de zorgkosten dalen. Wordt hiermee de privacy geschonden? De jonge generatie gaat door social media al op een heel andere manier om met het begrip privacy. Dit zal naar mijn mening alleen maar toenemen. Dat opent de deur voor de gecombineerde inzet van informatie en fysieke technologie. Daarmee zorgt technologie voor daling van de zorgkosten.
Jan Pol, Directeur Gezondheidszorg bij UNIT4
Interessante voorbeelden Jan! De inzet van technologie om de kwaliteit zorg te verbeteren en kosten te besparen begint steeds belangrijker te worden. Zo zijn de research centers van Xerox in New York en India bezig geweest met het ontwikkelen van een technologie waarbij data-analyse in combinatie met videocamera’s ingezet wordt in de strijd tegen infecties. Een contactvrije aanpak zorgt voor meer comfort voor patiënten, gemak voor dokters en verkleint de kans op infecties. Camera’s maken het bovendien mogelijk om de zorg grotendeels naar de thuissituatie te verplaatsen of specialistische zorg te bieden in de meer afgelegen delen van de wereld. Zo verbetert de kwaliteit van de geboden zorg aanzienlijk en worden tegelijkertijd kosten bespaard. Ik ben benieuwd of er nog andere interessante technologische voorbeelden van lezers zijn!
Patty de Jong, Xerox
twee vragen blijven in essentie over:
1. hoe verhoudt het vertrouwen in domotica – en meer algemeen in de ICT, die ons steeds vaker in de steek laat – zich tot de oproep elders in deze editie van Zorgvisie die domotica ’te temmen’ alvorens ze grootschalig in te voeren?
2. wat moeten al die mensen die nu met hun eigen kennis en ervaring op hun eigen manier en niveau zorg aanbieden en daarmee een – vaak bescheiden – inkomen verdienen, als hun werk door domotica wordt ingeperkt of zelfs ‘vervangen’?
ZIS’en integreren met domotica, mooi om te zien dat dit soort projecten worden uitgevoerd. De toekomst is veelbelovend. Zie hier ook het belang van openheid van systemen en de mogelijkheden om te integreren. Zowel de system integrator als de software integrator gaat een steeds grotere rol spelen. Nu met zijn allen ervoor zorgen dat zorgorganisaties de juiste keuzes maken en kiezen voor open systemen met open standaarden. Geen éénrichtingverkeer integraties maar volledige integraties en informatie uitwisseling met de cliënt en het zorg en bedrijsfproces centraal. De regie bij de zorg.