Zorgverzekeraars zijn niet de reddende engel voor zorginstellingen met grote financiële problemen. Medisch specialisten lijken na de afschaffing van de lumpsum flink aan het registreren en declareren te zijn geslagen en raden van toezicht bij zorginstellingen in nood aarzelen te veel en grijpen niet in. De Tweede Kamer begint zich te realiseren dat een paar jaar geleden het zorgstelsel op de schop is gegaan, maar dat de minister geen noodplan klaar heeft liggen voor het geval de partijen in de zorg hun rol niet serieus oppakken. De angst is dat na de steun aan de IJsselmeerziekenhuizen nog een hele rits zorginstellingen zal aankloppen bij de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Wat te denken van bijvoorbeeld zorgconcern Orbis dat nog een financieel gat heeft van 180 miljoen euro. Scheidend voorzitter Ludo Jansen verklaarde op de dag van de opening van zijn zeer luxueuze ziekenhuis dat desnoods de overheden moeten bijspringen. En dan te bedenken dat de ziekenhuizen een aantal jaren geleden voorop liepen bij de roep om meer vrijheid om te ondernemen. De medisch specialisten lijken handig gebruik te maken van de mogelijkheden van de nieuwe financiering die op 1 januari 2008 is ingevoerd. En niemand fluit ze terug. Pas na de zomer, als een onderzoek over heel 2008 is afgerond, zal het hele plaatje duidelijk zijn.
Hoogleraar Kees Cools heeft in de NRC ook gewezen op het fenomeen upcoding waarbij specialisten eenvoudige behandelingen registreren als complexe die beter worden betaald. Dit kan alleen maar gebeuren omdat ze niet genoeg weerwerk krijgen. Van de ziekenhuisdirecties niet en van de zorgverzekeraars niet. Het is daarom de hoogste tijd voor de invoering van Marktwerking 2.0 met niet alleen meer bevoegdheden voor bijvoorbeeld de NZa, maar ook met meer slagkracht voor patiëntenbewegingen om voor tegenkracht te zorgen. (Zorgvisie – Eric Bassant)
Wellicht geen slechte zet dat de NZa meer mogelijkheden krijgt om wellicht de wanpraktijken van medisch specialisten aan te pakken, het upcoden of aanbodgeinduceerde vraag cree
eren lijkt hen in elk mogelijke financieringsvorm (behalve dan in loondienst)toch lucratiever uit te vallen dan de overheid dacht.
In deze is het misschien dan toch goed om de 4 grote zorgverzekeraars meer mogelijkheden te geven hier een halt toe te roepen. Anderzijds is het misschien goed af te wachten of de nieuwe DBC’s transparant genoeg zijn om upcoding een halt toe te roepen…. Blijft een moeilijke kwestie! 1 ding lijkt mij wel, de aloude eed van Hippocrates is vooralsnog onvoldoende om dergelijke wanpraktijken tegen te gaan.
het curieuze aan de recente ontwikkeling is dat deze partijen, maar ook de zorgconsumenten, eigenlijk handelen conform de ideologie van de vrije markt die voor de politiek en het departement het uitgangspunt was: ze komen tot het uiterste op voor hun eigen belang. Dat de politiek hen een andere – meer altruïstische – rol had toebedeeld deert hen niet.
De politiek is zoals veel vaker in de val van het wensdenken getrapt en heeft onderschat dat de consument zich, als er problemen zouden ontstaan, als kiezer tot zijn (volks)vertegenwoordigers zou richten voor een oplossing. Men had zich moeten realiseren dat infrastructuur een zodanig maatschappelijk belang zijn dat de overheid er in uiterste instantie altijd voor zal moeten zorgen, in ieder geval voor het onrendabele deel.