Een betaaltitel alleen is echter geen doorbraak. Een betaaltitel is feitelijk niet meer dan een beschrijving van het zorg- product en een bijbehorende tariefbeschikking zodat alle betrokkenen weten welke zorghandelingen onder het zorgproduct vallen en hoe zij dat product mogen afrekenen. Een belangrijke stap, maar vermoedelijk ook het begin van nieuwe problemen. De huidige zorgdomeinen kennen allemaal namelijk hun eigen financier. De gemeente betaalt de Wmo, de zorgverzekeraars de Zvw en het zorgkantoor de langdurige zorg (Wlz). Zodra je een domeinoverstijgende zorgprestatie maakt, moet ook nagedacht worden wie dat dan gaat betalen. Naar zijn aard past de prestatie zorginhoudelijk in twee (of meer) domeinen. De eerste gedachte zou kunnen zijn om domeinoverstijgende zorgkosten dan maar over de domeinen te verdelen. Daarmee zou echter een financiële prikkel kunnen ontstaan om zorg ten onrechte te kwalificeren als een domeinoverstijgende zorgprestatie. Als in een bepaald domein omzetplafonds bereikt zijn, zou de zorg dan maar als domeinoverstijgend gelabeld kunnen worden. In de afbakening tussen de domeinen nu, is dit al een bekend probleem.
Een ander probleem is dat de inkoopregels voor Wmo, Zvw en Wlz van elkaar verschillen. Zo zijn de aanbestedingsregels wél van toepassing op gemeenten, maar niet op zorgverzekeraars. En zo kent de Zvw zijn eigen beleidsregels van de NZa maar gemeenten niet, en zijn de beginselen van behoorlijk bestuur weer uitsluitend een gemeentelijke aangelegenheid. De inkoop van domeinoverstijgende zorg is nog onontgonnen gebied. Het lijkt aannemelijk dat hiervoor een mix zal gelden van de inkoopregels die we in de afzonderlijke domeinen al kennen. Om te voorkomen dat eerst een reeks rechtszaken volgt om op dit punt de grenzen te trekken, zou guidance vooraf de mogelijke pijn kunnen verzachten.
Kortom, goed nieuws dat de ontschotting in gang wordt gezet. Afbakeningsdiscussies, eventuele onjuiste financiële prikkels en een correct en transparant inkoopkader, zijn echter niet te onderschatten aandachtspunten. Als partijen die hobbels weten te nemen, ziet het er zonnig uit voor de ontschotting in de zorg. Partijen mikken op invoering per 1 januari 2024, dus er is nog tijd genoeg.
Door Tom van Helmond, advocaat bij Loyens & Loeff