Tien jaar na invoering van de diagnose-behandelingscombinatie is het volgens de Nederlandse Zorgautoriteit nu tijd om rust te creëren in het dbc-systeem. De autoriteit belooft in 2016 geen grote wijzigingen in de systematiek door te voeren. Is nu inderdaad het moment aangebroken om rust te creëren? Zijn de betrokkenen tevreden over het huidige beleid?

Registratieproces onder de loep

Het AMC heeft onze frisse blik als managementtrainees gebruikt om het registratieproces onder de loep te nemen. Wij hebben interviews gehouden met verscheidene betrokkenen en aanvullend data-analyses uitgevoerd. Maar hoe koppel je terug dat het systeem (te) complex is en dat de feedbackloop bij het maken van fouten (te) lang is? En hoe zorg je dat er wat mee gebeurt? Wij hebben de directeuren van het AMC de knelpunten die wij ontdekten tijdens onze zoektocht zelf laten ervaren middels een door ons ontwikkelde game. Daar kwamen afspraken uit voort om het onderwerp structureler op de agenda te krijgen.
Wij willen onze frisse blik ook graag met anderen delen en trappen af met onze drie grootste verbazingen.

Dbc’s zijn geen registratiemiddel

Er is veel verwarring over het exacte doel van de dbc-systematiek. Weet u het? In ieder geval zijn dbc’s nooit bedoeld als registratiemiddel van zorgverrichtingen! De dbc-systematiek is ontworpen als ’taal’ voor ziekenhuizen en zorgverzekeraars om beter te kunnen onderhandelen over prijzen en budgetten. Die taal gaat vooral over de medisch-specialistische zorg. De verrichtingen van een verpleegkundige hebben zelden invloed op een declarabel product. Concluderend: voor juiste, tijdige en volledige registratie van alle verrichtingen schiet de dbc-systematiek tekort.

Geen verantwoordelijkheid

Wie is (eind)verantwoordelijk voor het correct registreren en declareren van dbc’s in een ziekenhuis? Is dat de arts, de dbc-consulent, de afdeling medische facturatie of iemand anders? Het gehele proces vraagt input van verschillende betrokkenen, maar iedereen is slechts verantwoordelijk voor zijn eigen kleine stuk in het proces. Daarbij is er onvoldoende overzicht over en kennis van het totaalplaatje. Dit werd ons duidelijk toen we in het AMC de betrokkenen onafhankelijk van elkaar vroegen het totaalproces uit te tekenen en we niet één dezelfde tekening kregen. In een complex proces is het niet vreemd dat betrokkenen zich bezighouden met subonderdelen. Wel missen wij de ketenverantwoordelijke, iemand die de gehele registratieketen overziet en aanstuurt. Waardoor is dit gebrek ontstaan? En nog belangrijker: wat is er aan te doen?

Artsen in spe onvoldoende voorbereid

Met de groeiende financiële druk op het zorgsysteem zou het een geruststellende gedachte zijn als artsen in spe en jonge artsen adequaat voorgelicht worden over hun rol en verantwoordelijkheid in het dbc-registratieproces. Helaas is daar tot nu toe weinig aandacht voor: niet in de studie en niet op de werkvloer. Het onderwerp komt tijdens de geneeskunde-opleiding facultatief aan bod. In de praktijk zijn de oudere generatie artsen, opgeleid in een tijd waarin financiën in de zorg nog onder aan de agenda stonden, de opleiders van de arts van vandaag. Echter, de maatschappelijke context is ondertussen drastisch veranderd. Hoe kan de zorgsector de verbinding tussen maatschappelijke context en opleiding beter borgen?

Is het nu inderdaad tijd voor rust? Misschien voor de beleidsmakers, maar niet voor de mensen die dagelijks met de dbc-registratie te maken hebben. De roep om transparantie en doelmatigheid neemt alleen maar toe. Een combinatie van kostenbewustzijn bij artsen, in zowel opleiding als de praktijk, en slimme IT-oplossingen zal uitkomst moeten bieden.