Eind vorig jaar besteedden Rankie ten Hoopen en Judith Wintgens in hun column aandacht aan de noodzaak om meer samen te werken in de zorg teneinde passende zorg te kunnen verlenen. Hoe maak je daar goede afspraken over?
- Stel vast wat het doel van de samenwerking is. Gaat het om het gezamenlijk verlenen van zorg of bijvoorbeeld slechts om het gebruik van elkaars faciliteiten of de inzet van personeel?
- Welke rechtsvorm past daarbij: een samenwerkingsovereenkomst, overeenkomst van opdracht, een joint venture of een (bestuurlijke) fusie? Hierbij geldt altijd: form follows function.
- Bij het gezamenlijk verlenen van zorg aan cliënten is het belangrijk om precies te beschrijven welke route de cliënten doorlopen. Wie doet wat? Wie is waarvoor verantwoordelijk? Moet een regiebehandelaar aangewezen worden? En zo ja, wie is dat?
- De cliënt heeft er recht op te weten welke zorgaanbieders en zorgverleners verrichtingen uitvoeren voordat hij toestemming geeft. Spreek goed af wie informed consent vraagt en vastlegt.
- Bij een overeenkomst van opdracht sluit de opdrachtgever de behandelingsovereenkomst met de cliënt en voert de opdrachtnemer (een deel van) de zorg uit. De opdrachtgever is ten opzichte van de cliënt in beginsel aansprakelijk voor schade die het gevolg is van tekortkomingen in de zorg, ook als deze tekortkomingen te wijten zijn aan de opdrachtnemer. De opdrachtgever mag zijn aansprakelijkheid ten opzichte van de cliënt niet beperken of uitsluiten. Het is dus belangrijk om goede vrijwaringsafspraken te maken, zodat de opdrachtgever de schade die wordt veroorzaakt door de opdrachtnemer op de opdrachtnemer kan verhalen. Daarnaast is het ook van belang om af te spreken dat de opdrachtnemer afdoende verzekerd is voor beroepsaansprakelijkheid.
- Soms is het nodig om strenge afspraken te maken over KPI’s, controles en sancties bij het niet nakomen van afspraken. Toename van regeldruk moet echter voorkomen worden, dus wees hier terughoudend mee.
- Voor het delen en bewerken van cliëntgegevens is meestal toestemming van de cliënt nodig. Spreek af wie die toestemming vraagt en vastlegt en sluit een aparte overeenkomst met betrekking tot de gegevensverwerking door meerdere verwerkingsverantwoordelijken.
- Kartelafspraken zijn volgens de Mededingingswet verboden en concentraties moeten vooraf goedgekeurd worden door de NZa. Boven bepaalde, per 1 januari 2023 verhoogde drempels geldt een meldplicht bij de ACM. Een duurzame personele unie is bijvoorbeeld al een concentratie.
- Check of btw geheven moet worden, bijvoorbeeld over het uitlenen van personeel.
- Voor een duurzame samenwerking die van ingrijpende betekenis is, is doorgaans goedkeuring van de raad van toezicht en advies van de ondernemingsraad en cliëntenraad nodig.
Door: Simona Tiems, advocaat gezondheidsrecht bij Legaltree