Minister Hirsch Ballin van Justitie zat volgens een bericht in de Volkskrant van 1995 tot 2005 in de raad van toezicht. De huidige voorzitter is zijn CDA-partijgenoot Elco Brinkman. Het zal de twee zwaar te moede zijn geweest bij de vernietigende conclusie van het College sanering zorginstellingen (CSZ) vorige maand: het toezicht bij Philadelphia heeft gefaald. De commissarissen lieten het bestuur ongehinderd zijn gang gaan met ongedekte vastgoeddeals, horeca-avonturen en ondoordachte groeistrategieën.

Maar het is wel erg gemakkelijk om de toezichthouder de schuld te geven, vindt Loek Hermans, president-commissaris van Meavita Nederland. In NRC Handelsblad zegt hij dat de raad van toezicht “hard ingegrepen” heeft zodra het misging bij Meavita. Maar de veranderingen in de thuiszorg – zoals de verschuiving binnen de huishoudelijke hulp naar de goedkoopste soort – gaan te snel. “De politieke besluitvorming is niet goed geweest”, aldus Hermans. “Ze gaat voorbij aan wat je in zo’n kort tijdsbestek kan realiseren.”

Daar heeft Hermans wel een punt: veel thuiszorgorganisaties staan er slecht voor. Toch lijkt ook Meavita te zijn geplaagd door “bestuurlijke obesitas”, een term die het CSZ de Philadelphia-top toevoegt. In een organisatie die meer dan dertig rechtspersonen omvat, raakt het bestuur al snel het overzicht kwijt. Laat staan de raad van toezicht. “De focus was op: groter, groter, groter”, zei een Meavita-manager onlangs tegen Zorgvisie.

Een rapport van de Algemene Rekenkamer stemt niet optimistisch over het toezicht. Hij meldt dat in jaarverslagen van zorgorganisaties nauwelijks zichtbaar is hoe de raad van toezicht functioneert. Slechts 17 procent omschrijft de visie van waaruit hij de zorgbestuurder beoordeelt, 11 procent meldt zijn oordeel over het functioneren van het bestuur. Je mag hopen dat in dit geval de werkelijkheid er florissanter uitziet dan wat op papier staat. Het zou weer eens wat anders zijn. (Zorgvisie – Krista Kroon)