En zegt: ‘Mag ik je uitnodigen om hier een plan over te schrijven’, in plaats van: ‘Ik wil over twee weken je business case in mijn mailbox zien.’ 

Bestuurder 2.0
Deze leider heeft een droom, een toekomstvisie en inspireert iedereen om mee te dromen. Zij of hij stelt een missie op die blijk geeft van de gezamenlijke overtuigingen, normen en waarden. En neemt de organisatie mee op pad naar de te bereiken doelen volgens een zorgvuldig uitgezette strategie. De bestuurder 2.0 verbindt de interne ambitie met de externe druk uit de omgeving. Een strategie die alleen reageert op externe druk zet de organisatie niet in beweging. Een leider die teveel rekening houdt met interne ambities verliest de controle over de organisatie.

Veranderen
Deze dingen leerde ik deze week tijdens een cursus verandermanagement. Niet dat ik er in de praktijk iets aan heb, ik word alleen maar bestuurd, maar inspirerend was het wel. Ik zat daar met managers, artsen met managementtaken en aankomend leidinggevenden. Zij hadden het goed begrepen. Maar ze signaleerden ook de problemen waar zij tegen aan lopen. Onder druk teveel gericht zijn op bezuinigen en vergeten aan medewerkers de ruimte te geven. Of teveel met mooie plannen bezig zijn terwijl de maatschappij om iets anders vraagt. 

Leiders met lef
Verandermanagement vraagt om leiders met lef. Bange bestuurders drukken rücksichtslos organisatiewijzigingen door. Leiders met lef staan achter hun besluiten en staan tegelijkertijd open voor de wensen van de medewerkers. Zij kunnen hun verhaal duidelijk naar buiten toe vertellen. Ik zou daaraan willen toevoegen: zij durven publiekelijk hun excuses aan te bieden als er fouten zijn gemaakt. Bijna altijd als er ernstige fouten naar buiten komen van zorginstellingen, schiet de organisatie in een kramp. ‘Het is niet waar’ en ‘als er al iets waar van is geweest, dan is het intussen alweer helemaal veilig en in orde’. Onzekere bestuurders stoppen hun kop in het zand en hopen dat het over waait. Wat het natuurlijk niet doet, verzwegen calamiteiten komen altijd aan het licht.

Excuus
En dat is maar goed ook, want eerlijk zijn en excuses aanbieden helpt de organisatie hiervan te leren en het beter te doen. En het helpt, mits goed opgevangen, patiënten of nabestaanden die schade hebben ondervonden in hun verwerkingsproces. Zelfs de reputatie van de zorginstelling komt het uiteindelijk ten goede. Niet alle bestuurders hebben dat goed begrepen. Mag ik hen uitnodigen het eens te proberen?