”Opvallend was dat iedereen bezig is met de vraag: ‘Wat is nu precies cliëntgerichte zorg?’ Van oudsher domineert veiligheid onze verpleeghuiszorg. Maar is dat echt het belangrijkste, als er geen perspectief is op herstel? Moet de focus niet liggen op het welzijn van de cliënt? Een herdefinitie van goede zorg blijkt hard nodig. Het dient als kapstok voor de hele transitie. Zo kun je met een heldere visie op goede zorg beter verwachtingen managen. Dat begint idealiter al vóór de verpleeghuisopname, door gesprekken met de cliënt en de familie. ‘Wat vindt u nog belangrijk in deze laatste levensfase? Wat verwacht u van ons?’ En … hoe pakken we dit samen op?’ De bijdrage van de familie is namelijk essentieel voor ervaren welzijn en aandacht. Goede vaardigheden op het gebied van dialoog voeren, sturen op eigen regie en cliëntgericht handelen zijn dus absolute noodzaak om de vernieuwing vorm te geven. Net als eigenaarschap realiseren door inbreng van zelforganiserende principes, het volgende hete hangijzer waarover pittig werd gediscussieerd. Een advies: leg het eigenaarschap in het team. De echte veranderingen komen namelijk van de werkvloer. Voor het slagen van de transitie, moet het team zich continu afvragen: ‘Wat vindt de cliënt belangrijk? Is dit nog goede zorg of kan het beter?’ Het team moet zelf de verantwoordelijk voelen én nemen. En de cliënt en zijn familie optimaal aanspreken op eigen regie. Maak als manager dus ruimte voor eigenaarschap.
Tot slot is de functiemix een pittig vraagstuk. Zeker de positie van niveau 2 – en daaraan gekoppeld het welzijnsvraagstuk – is een issue. Haar belangrijkste taak is ondersteuning geven. Maar de familie kan dit ook (gedeeltelijk) verzorgen. Moet je nu niveau 2 afbouwen of juist uitbreiden omdat welzijn belangrijker wordt? Food for thought. Wat wel duidelijk is: de steeds complexere zorg vraagt om meer analytisch vermogen. Naast extra agogische kwaliteiten voor welzijn. Maar regel je dat door inzet van SPW’ers of bijscholen van niveau 4 en 5? Hoewel de meningen nogal verschillen, neigt de balans naar meer verpleegkundigen, meer familieparticipatie, minder niveau 2 en scholing op welzijnscompetenties. In ieder geval is er volop beweging. En dat is een goed teken.”
Vernieuw verpleeghuiszorg met vijf inzichten
- Herdefinieer goede, cliëntgerichte zorg.
- Praat niet over, maar mét de cliënt en de familie.
- Scholing in zelfregie, gesprekstechnieken en cliëntgerichte zorg is een must.
- Clientgerichte zorg lukt alleen met eigenaarschap op de werkvloer.
- Zelforganiserende teams versterken dit mechanisme.
