Corona heeft toch iets goeds gebracht, namelijk het besef bij zorgverleners en patiënten dat veel online kan. De afgelopen twee jaar organiseerden vrijwel alle ziekenhuizen vormen van digitaal contact en consult, veelal per vakgroep. Ze pasten per zorgpad vernieuwingen toe: digitale onboarding, hybride activiteiten, apps voor de patiënt om zelf metingen te verzamelen en vragenlijsten in te vullen. Koplopers richtten zich al op het telemonitoren van grote aantallen patiënten, een veelvoud van zorgpaden en polikliniekbrede digitale toegankelijkheid. Veel ziekenhuizen beraadden zich over de inrichting van een medisch service- of regiecentrum om alle ontvangen data uit de apps van die zorgpaden efficiënter af te handelen inclusief medische achterwacht. Daar staan we nu, met al die ambities per ziekenhuis.
Geavanceerde platformsystemen
Nu is er het vraagstuk van organisatie, implementatie en exploitatie van online chronische en hybride electieve zorg op afstand, digitaal waar het kan en fysiek waar het moet. Is het verstandig en haalbaar voor ieder ziekenhuis om zelf zorg op afstand met telemonitoring op te zetten en te gaan exploiteren? Ik denk van niet. Geavanceerde platformsystemen ontwikkelen of in huis halen, inclusief datamanagement en -analytics en alle bijkomende privacy- en security-aspecten, is niet erg realistisch. Bovendien is vooral de omvang van de eigen ziekenhuispopulaties, geschikt voor telemonitoring, onvoldoende om tot acceptabele kosten per patiënt te komen met de beschikbare ict-toepassingen. Ten slotte zijn de vereiste ict- en datacompetenties in de zorg schaars en ook daarom relatief duur.
Verschillende opties
Als het niet realistisch is voor een gemiddelde zorginstelling om dit zelf allemaal op te zetten en op grote schaal te exploiteren, wat kunnen ze dan doen? Een transmurale coalitie creëren in de regio met zorgpartners die samen een medisch servicecentrum opzetten, is een reële optie. Een bestaande zorgcentrale selecteren en opwaarderen met de juiste zorgverleners en systemen tot een medisch servicecentrum is een interessant alternatief. Kleinere ziekenhuizen kunnen mogelijk aansluiten bij een groot topklinisch of academisch ziekenhuis met meer mogelijkheden, in regionaal verband.
Digitale backbone van een regio
Een professioneel digitaal geïntegreerd zorgnetwerkplatform, inclusief datafuncties, workflows en telemonitoring-apps, vormt de digitale backbone van een regio of samenwerkingsverband van zorgaanbieders of een initiatief op landelijke schaal. Iets dergelijks is er nog niet in Nederland.
De volgende fase is aangebroken. Ziekenhuizen moeten keuzes maken op basis van hun omgevingsanalyse en toekomstvisie. Hoe ver en hoe snel ga je met het aanbieden van virtuele zorg en ondersteuning op schaal, welke competenties zijn daarvoor nodig en met welke partners ga je het doen? De tijd van pilots is voorbij.
Visionair doorkijkje naar de toekomst: mooi artikel. Oproep aan ziekenhuizen om keuzes te gaan maken op basis van toekomstvisie èn omgevingsanalyse. Begint met het hebben van een toekomstvisie afgestemd op de omgeving: daar zijn nog stappen te zetten. Hetzelfde geldt voor de digitale zorg: zeker een onontkoombare ontwikkeling maar nu zijn de meeste ‘digitale’ consulten, nog telefonisch (zie DHD zoom). Nu NZa vorige week de mogelijkheid heeft geschapen om telemonitoring te bekostigen, zullen er zeker ziekenhuizen zijn die dit vanuit de eigen instelling willen uitproberen. Zoals ook uit dit artikel blijkt vraagt het implementeren van E-health toepassingen om samenspel tussen zorgverlening, ondersteunende processen, strategie en financiering. Zeker vanuit dat laatste perspectief, is samenwerking in de regio heel interessant. Yolande Waterreus
Chapeau voor deze bijdrage. Visie als basis voor keuzes. Daar kunnen wij faciliteren met ons zorgcommunicatie platform. Hybride systeem. Zowel portaal als PGO. Patientsknowbest.nl Een Nederlandse variant van het eerste en grootste zorgcommunicatie platform van Europa.