Als ik deze Zorgvisie doorblader kom ik allerlei groepen mensen tegen. Verdwalende gehandicapten, kwetsbare jongeren én ouderen, overbelaste mantelzorgers, zoekende zorgbestuurders, getergde medisch specialisten. De Nederlandse zorg is er voor al deze mensen, soms als zorgverleners en soms als ontvangers. Maar allemaal lijken ze iets meer te verlangen dan wat de zorg op dit moment kan bieden.

Of het nu een betere begeleiding is of meer autonomie, meer vertrouwen, minder kosten, meer tijd of minder regels. Dit nummer ademt een verlangen naar maatwerk, naar beter passende zorg, voor de ontvangers én de zorgverleners. De Nederlandse zorg is van hoog niveau, maar niet voor iedereen even toegankelijk. Bij de juiste zorgverlener uitkomen is soms het gelukkige resultaat van een nodeloos lange zoektocht. Zorgverleners raken gefrustreerd omdat ze hun patiënten niet het beste van zichzelf kunnen bieden. Wetten, regels, protocollen, verantwoording, het vangnet dat we knopen, dreigt een strop te worden.

Het is niet voor niets dat passende zorg als leidend principe is omarmd door het kabinet. Het is de erkenning van dat verlangen naar maatwerk. Ik heb me afgevraagd of passende zorg niet gewoon het nieuwe modewoord is, omdat substitutie te krenterig klinkt en patiënt centraal en de juiste zorg op de juiste plek alweer versleten zijn. Een operatie die ook en vooral een kostendempend effect moet hebben. Dit laatste kan nog lastig worden. Iedereen die wel eens in huis heeft geklust, weet dat dingen op maat laten maken gewoonweg meer kost.

Geld besparen lijkt bij deze reïncarnatie van de substitutiegedachte echter niet de grootste zorg die voor ligt. Het is eerder de vraag hoe we steeds meer werk met hetzelfde aantal mensen moeten verzetten. Er is een grote gezamenlijke zoektocht op gang gekomen naar slimmere inrichtingen van zorg, naar flexibeler werknemers én werkgevers, naar ondersteunende technologieën en nieuwe modellen voor kwaliteitsmetingen en verantwoording.

Het begint en eindigt met de grote vraag wát passende zorg eigenlijk is. Voor het antwoord daarop moeten we terug naar al die groepen mensen die we in dit magazine tegenkomen. De wensen en behoeftes van patiënten, cliënten en zorgprofessionals. Als die leidend kunnen zijn voor hoe we de zorg inrichten, dan is er een kans dat passende zorg meer wordt dan een ongrijpbaar modewoord dat alweer versleten is voordat we met zijn allen een definitie hebben afgesproken.