‘Er is geen substantiële daling van de wachttijden te zien’, schrijft minister Kuipers in zijn brief over het actieplan toegankelijkheid medisch-specialistische zorg. Een verzoek aan ziekenhuizen en zorgverzekeraars dat nog eens bovenop een niet limitatieve lijst van plannen komt. We zijn immers al aan de slag met regiobeelden en -plannen, ROAZ-beelden en -plannen en andere opdrachten uit het IZA. Dat de toegankelijkheid van zorg onder druk staat, zal ik niet ontkennen, maar de opdracht om de wachttijden te verkorten, hadden wij onszelf natuurlijk al lang gegeven. Daardoor is het in Maastricht inmiddels ook gelukt om wel degelijk een structurele afname van de wachtlijsten te bewerkstelligen. Gewoon door te doen!

Duidelijke trend

Om het beeld te schetsen: vóór de covid-pandemie kende het Maastricht UMC+ een wachtlijst van om en nabij de 1.900 patiënten voor een operatieve ingreep. In de zomer van 2022 was dat opgelopen tot 4.400 wachtenden. Op dit moment is dat aantal weer afgenomen tot een wachtlijst van ongeveer 3.700 patiënten. We zijn er nog zeker niet, maar de trend is duidelijk. In negen maanden tijd zijn 700 extra patiënten geholpen. Dat ondanks een ziekteverzuim van 8-9 procent, krapte op de arbeidsmarkt en het feit dat mede daardoor de beschikbare operatiekamers nog niet ten volle kunnen worden benut.

Sleutelelementen

Waar de sleutel van het succes ligt? Zonder de gedrevenheid, inzet en flexibiliteit van al onze medewerkers zou het sowieso niet zijn gelukt. Maar dat aspect zal in andere ziekenhuizen niet anders zijn. Een aantal andere sleutelelementen is eveneens van belang. Het begint natuurlijk bij het slim en efficiënt benutten van de eigen capaciteiten. Door inzet van integraal capaciteitsmanagement lukt het om op minder OK’s (16 van de 20) meer patiënten te helpen (115 procent). Via dashboards wordt minutieus zicht gehouden op de verwachte patiëntenstromen en de bezetting van de OK’s en de eigen en regionale SEH’s. De zorgmedewerkers worden vervolgens daar ingezet waar daadwerkelijk de patiëntbehoefte is. Iedere dag wordt daarop bijgestuurd.

Regionale samenwerking

Natuurlijk kan het ook niet zonder goede afspraken met andere regionale ziekenhuizen, zbc’s en ketenpartners waardoor een optimale spreiding en doorstroom van patiënten ontstaat. Denk bijvoorbeeld aan het in toenemende mate verplaatsen van tweedelijnszorg naar de anderhalve lijn. Of het verplaatsen van tweedelijnszorg naar andere ziekenhuizen, zodat meer ruimte in ons umc ontstaat voor complexe, academische zorg. Dankzij de uitstekende samenwerking scoort Limburg in zijn geheel dan ook goed in de maandelijkse NZa-monitor Toegankelijkheid van Zorg ten opzichte van andere regio’s.

Uitdaging

Via gerichte deelprojecten zullen we de komende tijd specifieke knelpunten per medisch specialisme verder aanpakken. Om stap voor stap de dalende trend in stand te houden. Het zal hoe dan ook nog een uitdaging blijven om de wachtlijsten tot pre-covid proporties terug te dringen, of zelfs nog lager. Het gewenste actieplan van de minister zal daar uiteindelijk wel aan gaan bijdragen, maar ook zonder dat plan werken wij iedere dag met hart en ziel om patiënten zo snel en goed mogelijk te helpen.

Door: Helen Mertens, voorzitter raad van bestuur Maastricht UMC+