Onder de kop Zorg dichtbij legt het kabinet zich in het regeerakkoord vast op de belofte gezondheidszorg ‘dichter bij de mensen te organiseren’. Dit is keihard nodig, al is het alleen maar omdat Nederland in snel tempo vergrijst en 1,3 miljoen Nederlanders meerdere ziekten tegelijk hebben. Als voorzitters van onderzoek- en onderwijsorganisaties vinden we het daarom kortzichtig dat ditzelfde kabinet niet één euro voor praktijkgericht onderzoek beschikbaar stelt. Helaas realiseren Rutte en Samsom zich onvoldoende dat goede zorg aan huis alleen mogelijk is als we in nieuwe technieken en concepten investeren.
Praktijkgericht onderzoek loont
Recente onderzoeksresultaten illustreren dat dit type onderzoek juist loont. Een goed voorbeeld hiervan vormen de ‘moderne’ wijkzusters die er vier jaar geleden met overheidssubsidie zijn gekomen. De introductie van deze wijkverpleegkundige nieuwe stijl is met praktijkgericht onderzoek ondersteund, omdat haar taken en positie nog veel complexer zijn dan die van de vertrouwde wijkzuster van vroeger. En wat blijkt? Per verpleegkundige wordt nu jaarlijks 18.000 euro aan zorg bij duurdere instellingen bespaard.
Samen met het midden- en kleinbedrijf en hulpverleners boekt de hogeschool Utrecht goede resultaten met nieuwe ict- en e-healthtoepassingen voor thuiswonende ouderen. Bijna belangrijker nog is dat deze partners voortdurend nagaan welke technologieën níet zinvol zijn. Dit klinkt als een open deur, maar juist aan technologische innovaties wordt veel geld verspild omdat de gebruiker deze niet of verkeerd gebruikt.
Bij veel van deze projecten merken de betrokkenen nu al dat bezuinigingen de realisatie van hun doelen bedreigen. De beschikbare middelen voor het toegepaste onderzoek van hogescholen waren al minimaal en voor ZonMw worden de onderzoeksgelden via VWS de komende jaren gehalveerd. Alleen het fundamentele onderzoek krijgt er geld bij.
Investeringen in infrastructuur
Voor de hogescholen zijn de bezuinigingen extra wrang, omdat zij de afgelopen jaren fors in een infrastructuur voor praktijkonderzoek hebben geïnvesteerd. Ruim tien jaar na de introductie van het lectoraat in het hbo doen bijna vijftig lectoren onderzoek in de zorg. De hogescholen werken hierin ook samen met VNO-NCW, MKB-Nederland, universiteiten en tal van grotere en kleinere bedrijven en zorginstellingen.
Dat beslissers hier geen oog voor hebben, noemen wij sturen met de ogen dicht. Dit beleid brengt zelfs risico’s met zich mee, omdat zowel patiënten als hulpverleners gebruik (blijven) maken van technieken en therapieën waarvan het effect nooit is onderzocht.
Thom de Graaf, voorzitter hbo-raad
Pauline Meurs, hoogleraar bestuur van de gezondheidszorg aan de Erasmus Universiteit en voorzitter ZonMw, organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie
Onderzoek is niet meer nodig, kost alleen maar meer geld/we weten het inmiddels wel allemaal.OVERHEID: steun de initiatieven van de werkvloer; stimuleer hogere deskundigheidsniveaus op de werkvloer (en niet erboven) zoals buurtzorg prima doet. We weten het allemaal al lang: de zorg moet eenvoudiger opgezet worden met minder regels en minder bureaucratie zodat de werkvloer haar werk goed kan doen met echte ondersteuning en jawel daar komt ie weer: met minder management, minder mooie gebouwen en te hoge salarissen aan de top… en voor de zorgwerkers genoeg tijd voor het eigenlijke werk. We weten het wel maar, overheid, de top heeft teveel macht en doet niet uit zichzelf een stap opzij ten behoeve van de samenleving en laat hun positie niet zomaar los.We weten met z’n allen echt wel hoe het werkt.
onderzoek naar WAT werkt is niet meer nodig. wel naar HOE we zorgprogessionals in houding en gedrag kunnen coachen om anders te gaan werken. ehealth wordt al bijna 20 jaar niet voor neits een disruptive innivation genoemd. we laten het dus niet gebeuren. deze angst vergt coachend leiderschap. wie staat op?
Bijzonder dat de schrijvers het doen van praktijkonderzoek gelijkstellen aan innovatie. Hoeveel innovaties in de zorg zijn door onderzoek ontstaan? Volgens mij is de smeltkroes van visie, leiderschap en ondernemingsgeest op de zorginstellingen veel kansrijker om broodnodige innovatie te stimuleren. Voor Ehealth is een sluitend businessmodel veel belangrijker. Er moet een combinatie gemaakt worden van leveranciers, zorgaanbieders en verzekeraars die de huidige trend van angst ver overstijgt: inderdaad bruggen slaan. En bruggen sla je met verbindend leiderschap.
Grappig dat ZonMw klaagt over kapitaalvernietiging. Door steeds mee te gaan met de laatste modegrillen stoppen geldstromen elders en komen hele vakgroepen droog te staan. En nu moet al het onderzoek over e-health gaan zonder dat ook maar duidelijk is of e-health straks gefinancierd kan worden, en zien we onderzoekers die ook geen idee hebben, onderzoeksvoorstellen schrijven over e-health omdat hun baan ervan afhangt. Het enige wat je zou kunnen schrijven ter verdediging van de huidige maatregel is dat het HBO-onderzoek vaak van erbarmelijke kwaliteit is. Een forse uitdunning van de capaciteit kan dus geen kwaad. Ook strategisch lijkt het beter om HBO geen onderzoeksverplichting op te leggen. De afgelopen jaren was het Californische academische stelsel erg populair onder beleidsmakers. En wat is er nou zo goed aan dat model? Juist de strikte scheiding tussen onderzoeksuniversiteiten en onderwijsuniversiteiten. Dat hadden wij in Nederland ook, totdat de HBO aangezet werden om onderzoek te doen. Kortom, ZonMw moet niet hypocriet doen, en dit is mogelijk (onbedoeld) wel een goede maatregel.
Raar artikel..
Leest als: ‘Not invented by us’ syndroom. Schermen met de dooddoener ; ‘recent onderzoek'( waar gepubliceerd? meta analyse? waren er ook onderzoekingen die andere resultaten lieten zien?)om vooral aan te tonen wat niet werk ( wie zegt dat? waar gepubliceerd? wat is metwat vergeleken?). Of werkt iets alleen als de hier genoemde instanties er subsidies over hebben mogen ontvangen? Als dat recente onderzoek heeft aangetoond dat…. zullen we dit vast gaan merken in de doelstellingne van In voor Zorg II , of niet? De oproep in dit artikel geeft misschien wel mooi aan hoe de subsidie huizen zich breed kunnen maken en (de vele) ontwikkelingen door anderen kunnen remmen; Not invented by us, dus. Misschien wordt het tijd dat ook partijen zoals Zon MW en de HBO raad zichzelf een beetje meer blootstellen aan marktwerking.
Dat praktijkonderzoek nut heeft wil ik graag geloven. Maar als je het ‘innovatie’ noemt dan stinkt het naar geld.
We proberen met stichting DoorDeWijks een nieuw concept uit. DoorDeWijks staat voor betaalbare sociale wijkhulp. Dit biedt nieuwe werkgelegenheid voor de ‘doordewijkers’ die de hulp verrichten. Het geeft de wijkgenoot met een hulpvraag een nieuwe betaalbare optie, ook zonder medische indicatie.
P.S. Wij zijn nog op zoek naar een column voor in de derde editie van Het Doordewijkertje, oplage 8000 stuks in en om deelgemeente Hillegersberg-Schiebroek. #bewonersinitiatief #wijkhulp
Nieuwe stijl? Oude wijn in nieuwe zakken kun je beter stellen. Wijkverpleegkundige is terug van weggeweest en meer niet. Vanuit de basis werd destijds geadviseerd deze niet weg te saneren. Maar in het top-down denken wist men het beter dan de mensen die met het primaire proces betrokken zijn: huisartsen en verzorgenden.
Zie maar IT –innovaties in de eerste lijn te introduceren of andere: duurt jaren voordat je enige structurele financiering hiervoor krijgt.
Reactie op “open” deur: In H. zijn meerdere sleutelkluisjes tbv thuiszorg gekraakt door de inbrekersgilde. Hoogbejaarde mensen die het liefst thuis wonen liepen daardoor vooral emotionele schade op. Een mevrouw is door “schrik”/kwetsbaarheid overleden. De politie geeft nu extra voorlichting en de thuiszorg zegt dat het niet anders kan..weg innovatie, weg vertrouwen? Kan de Hogeschool hier wat mee? Reden voor onderzoek dunkt me.