Afwijken of afschaffen 3
De overtuiging dat mensen vroeg zouden moeten opstaan hangt bijvoorbeeld vaak samen met de koffietijd van de zorgprofessionals. Afdelingen waar het de gewoonte is om samen met alle zorgprofessionals om 10.00 uur koffie te drinken, hebben nogal eens de neiging om dan klaar te willen zijn met de hulp bij het opstaan van de bewoners. De overtuiging dat mensen een beperkt aantal keer zouden kunnen douchen, hangt vooral samen met geld. In veel verpleeghuizen gaat men er van uit dat er hooguit twee keer per week gedoucht kan worden. Dit geldt dan voor elke bewoner. Het maakt niet uit welke indicatie of welk budget is toegekend aan deze bewoner. Dit hangt vooral samen met het veelal ontbreken van duidelijke richtlijnen c.q. kaders voor het organiseren van het primaire proces.
De zorgprofessionals hebben vaak zelf vanuit beste bedoeling en eigen overtuigingen ‘regels’ vastgesteld van waaruit ze handelen. ‘Regels’ die vooral de dagindeling betreffen en die bovendien door verpleeghuisbewoners vaak als logisch worden beschouwd. Bijvoorbeeld de ochtenddienst begint om 7.00 uur, dus er kan niet eerder geholpen worden met opstaan. Vandaar dat de verpleeghuisbewoner de regels ook niet wil afschaffen maar er van af wil wijken.
Lineke Verkooijen en Trea van der Wijk
info@oermodel.nl / http://www.oermodel.nl

Afwijken of afschaffen 2
Terug naar de oorspronkelijke vraag: van welke regels willen verpleeghuisbewoners afwijken? We maken uit de tekst op dat het willen afwijken samenhangt met het vraagstuk van de eigen regie van bewoners. Voor ons een zeer herkenbaar vraagstuk. Als voorbeeld van een regel wordt in het vervolg van het stuk genoemd dat toiletspullen in voor bewoners afgesloten kastjes worden opgeborgen om schade aan bewoners te voorkomen. Om welke mogelijke schade het kan gaan blijft onduidelijk en de betreffende bewoner wordt belemmerd om op het door haar gewenste tijdstip iets met deze toiletspullen te doen. Met andere woorden, deze regel belemmert eigen regie en de cliënt wil hiervan graag afwijken. Om regels die de eigen regie belemmeren lijkt het bij de gewenste afwijking dus te gaan. De hier beschreven regel is echter vooral bedoeld om schade aan de bewoners te voorkomen en hangt samen met de (organisatie)opdracht ‘veiligheid bieden’. Dit heeft dus een andere oorsprong dan de overtuiging dat mensen vroeg zouden moeten opstaan en er een beperkt aantal douchebeurten gegeven kan worden. Onze ervaring is dat overtuigingen zoals deze, inderdaad met de cultuur (zo werken we hier) van een afdeling samenhangen, zoals ook in het stuk wordt aangegeven.
Lineke Verkooijen en Trea van der Wijk
info@oermodel.nl / http://www.oermodel.nl

Afwijken of afschaffen
Verpleeghuisbewoner wil afwijken van regels, lazen we in de kop van een bijdrage van 10 november 2014 in Zorgvisie. Geprikkeld door deze kop gingen we op zoek naar de regels waarvan de verpleeghuisbewoner wil afwijken.
Duidelijk werd dat ouderen beperkt worden door strakke handhaving van regels. Althans volgens deze bijdrage. ‘Ze willen bijvoorbeeld graag wat later opstaan na een slechte nacht of eens extra douchen als ze zich vies voelen’. Dus blijkbaar valt onder de bedoelde regels: ‘vroeg opstaan’ en ‘een beperkt aantal douchebeurten’. De vraag is of dit regels zijn of overtuigingen.
Regels betreffen voorschriften voor hoe iets moet worden gedaan. Een overtuiging betreft een sterke mening of bijna een ‘geloof’ over hoe iets moet worden gedaan. Van dat laatste hebben we veel binnen de zorgsector. Misschien wel te veel, waardoor een collectief denken ontstaat. Of platter uitgedrukt, iedereen hobbelt achter dezelfde overtuiging aan, waardoor het ervaren wordt als waarheid. Een type ‘waarheid’ die echte verandering helaas vaak in de weg staat.
Lineke Verkooijen en Trea van der Wijk
info@oermodel.nl / http://www.oermodel.nl

zeer ervaren in de ouderenzorg en wetende hoe het afgelopen decennia veranderd is :
complexere zorg met minder geld leveren ( wat dus realiteit is en door overheidswege zo is geregeld, niet door de organisaties) ,belachelijk veel regelgeving met controleurs van controleurs( wat dus veel tijd en geld kost en totaal niet directe clientenzorg ten goede komt allen maar frustrerend is voor al die hulpverleners die zich dagelijks uit de naad werken om goede zorg en behandeling te leveren) en daarbij het ‘ nieuwe wonen’ ( zolang mogelijk thuis, eigen appartement ipv afdeling, kleinschalige woonvormen) dat meer persoeel vraagt als ‘ ouderwetse verpleeghuisafdelingen’ maakt dat inderdaad niet altijd de wens van de client gevolgd kan worden en dat is schrijnend maar.. ik kijk toch vooral de overheid er op aan en helaas moeten we dus steeds meer ondersteuning van familie en vrijwilligers vragen om het stuk welzijn te bieden.het is niet anders en alleen samen kunnen we onze ouderen een goede oude dag geven.

Verpleeghuizen zijn van oudsher aanbodgericht ontwikkeld. Systeem bepaalt en niet de mens. Of dat nu de klant of medewerker betreft; er is in beginsel geen ruimte voor individuele inbreng en creativiteit. Punt is dat de authenticiteit verloren gaat en dat is zo ongeveer wel het ergste wat je als mens kunt overkomen! Dat, terwijl dat nog staat los van de gezondheidsbeperkingen waar je verder nog mee te kampen hebt (je komt niet voor niets in een verpleeghuis).
Bij het lezen stijgt mijn bloeddruk ter plekke, want ik herken de voorbeelden bijna letterlijk die ik zelf als stagiair heb meegemaakt zo’n 18 jaar geleden.
En dit systeem is bijna niet te keren, je kunt alleen opnieuw beginnen vanuit de client; nieuwe screening, nieuwe intake, en persoonlijke wensen omtrent dagelijkse zorgactiviteiten en weekprogramma. Weg met de centrale dienstroostering en formeer kleinschalige teams met vaste verzorgenden.
Collectieve loop- en dienstlijsten zouden verboden moeten worden. Alleen vrijheidsbeperkende maatregelen wanneer iemand onbekwaam verklaard is, en dan nog elke maatregel evalueren en zinnigheid vanuit klant beargumenteren en niet vanuit het beheer.
Ach, we kunnen er vanuit Novire een boek over schrijven; niet vanuit wijsheid in pacht maar vanuit eerlijke betrokkenheid zowel naar klant als medewerker… NPCF heeft een punt dat iedereen al decennia weet, maar nu pa publiekelijk over de bühne komt. Hopelijk komt er een nieuwe tijd!

Maatwerk, daar waar redelijkerwijs mogelijk, dient inderdaad dé leidraad te zijn. Het in het artikel genoemde voorbeeld van de vrouw die te goed was voor de gesloten afdeling maar daar niet af mocht, bijvoorbeeld, kan anders — elektronische sleutels (’tag keys’), waarbij de ene wel en de andere de deuren niet opent, afhankelijk van de conditie van de bewoner.
Maar men moet niet overal de IGZ of VWA op willen zetten, al was het alleen maar omdat het hen dan snel aan mankracht ontbreekt. Want dat is een arbeidsintensief gebeuren. Plus dat het maar de vraag is of die een goed beeld krijgen van een inspectie eens in de zoveel tijd.
En men hoeft ook niet overal de IGZ of VWA op te zetten, mits de patiënttevredenheidsmeting goed in elkaar zit. Mocht men daar twijfels over hebben dan is een meetsysteem dat pretendeert wel goed in elkaar te zitten, met behoud van werkbaarheid en bruikbaarheid van de uitkomsten voor alle partijen, beschikbaar op https://www.gezondezorg.org/ptm.

Mijn moeder woont in een verpleegkliniek in Landgraaf. Ze wordt daar goed verzorgd krijgt goed eten te genoeg vaiatie in iets extra( vla,borrle kienavond).
Maar maatwerk door de fysiotherapeut: niet haalbaar hij bepaalt wat de 91 jarige kan haar hulpvraag is niet relevant. De geur van pies en poep komt je tegemoet. En als ik na 3 uur treinen, in overleg met mijn moeder, haar middagdutje inkort krijgen we betuttelende opmerkingen. Allemaal goed bedoeld. Voor mij blijft dit levend begraven.
Dus ik herken en onderstreep de genoemde problematiek