Tekst begint onder de poll
Dit is waar het in de zorg over moet gaan in 2025
Dit is waar het in de zorg over moet gaan in 2025
VWS-minister
Na de val van het vorige kabinet, wilden veel lezers wel een gokje wagen wie de nieuwe minister zou worden. Hoewel de meesten met Marcel Levi verkeerd zaten, “Een ervaren zorgbestuurder met een stevige mening die hij niet onder stoelen of banken stopt. Hij past in het profiel van een vakminister en kan mogelijk ook partij-onafhankelijk acteren”, zo hoopte een ziekenhuisdirecteur, zagen ook velen Fleur Agema in mei al als minister aankomen. “Agema is al jaren woordvoerder van VWS. Bestuurlijk moet er veel gebeuren in de zorg, dus nu eens geen vakminister.” Er klonken meer hoopvolle geluiden: “Misschien heeft ze wel meer kennis dan de ambtenaren op VWS en ze heeft hart voor de zorg”, reageert een anesthesiemedewerker. “Laat haar waarmaken waar ze altijd voor heeft gestreden”, schrijft een IC-verpleegkundige.
Vertrouwen?
Helaas was het aanvankelijke optimisme alweer getemperd toen Zorgvisie in juli vroeg naar het vertrouwen in de plannen van het nieuwe kabinet. Van de 71 lezers reageerden er 60 negatief op de poll. “Ik heb nog geen enkel plan van het kabinet gezien waarvan ik dacht: zij snappen hoe de zorg werkt.” “Mooie woorden. De geschiedenis leert dat het daar bij blijft.” “Deze doelen zijn in woorden mooi, echter in praktijk moeilijk uitvoerbaar. Door de onderliggende financiële keuzes die gemaakt worden zijn ze mijns inziens volledig onhaalbaar.”
Het thema ‘personeel’ wordt meerdere keren aangehaald in de reacties. “Deze plannen dragen niet bij aan het aantrekkelijker maken van het werken in de zorg. Ook het eigen risico wordt een aantal keer genoemd: “De meest in het oog springende maatregel is de halvering van het eigen risico en latere afbouw. Het is bekend dat deze populistische maatregel extra geld kost en leidt tot langere wachttijden!”
Dieptepunt
Half december bleek het vertrouwen in de nieuwe VWS-minister Fleur Agema tot een dieptepunt gedaald. Van de 143 reacties op de poll zeggen 130 lezers het eens te zijn met de stelling dat Agema geen effectieve minister is. Een visie ontbreekt, van haar ideeën om de zorg te verbeteren wordt nog weinig gezien en men smacht naar meer verbinding met het veld. Let wel: dat was nog voor de extra bezuiniging van 315 miljoen euro op de VWS-begroting die zij op de valreep van 2024 aankondigde.
Poll ‘Nieuwe cliëntprofielen gaan de wijkverpleging enorm helpen’
Dat er iets moet gebeuren in de wijkverpleging is duidelijk, maar Zorgvisie-lezers vinden dat het niet op deze manier moet. “Mensen passen niet in hokjes. Zorg is persoonsafhankelijk.” Het gebrek aan maatwerk en gebrek aan flexibiliteit wordt regelmatig genoemd in reacties. “Een mens is geen profiel”, of: “Dit biedt geen ruimte voor (menselijk) maatwerk en voor passende zorg. Voor iedere hulpvraag die niet past in het profiel moet maatwerk gemaakt worden. Dat kost geld en is de omgekeerde wereld. Begin met maatwerk en kijk vanaf dat punt of er misschien iets bestaat wat collectief is.” Een wijkverpleegkundige schrijft dat het huidige proces veel natuurlijker is. “Nu kijken we dagelijks kritisch wat echt nodig is en bouwen we af waar dat kan en verantwoord is. Cliëntprofielen geven onnodig veel meer administratief werk. Daar ben ik tegen. De handen moeten aan het bed.”
Poll ‘Wie 24 uur per dag zorg nodig heeft kan niet meer thuis wonen’
Veel reacties, waarvan ongeveer de helft tegen en de helft voor de stelling over de hoeveelheid zorg thuis. De tegenstemmers vonden dat met goede ingeregelde VPT-pakketten de zorg rond is te krijgen. Veel lezers voegden hier wel aan toe dat de omgeving hierbij een grote rol speelt. Zo is het de vraag waar ‘thuis ‘precies is. In geclusterde woningen is het al veel makkelijker om goede zorg te leveren en het is ook essentieel dat familie en kennissen beschikbaar zijn om bij te springen. Voorstemmers wezen op het organisatorische aspect: “Op de site van het Zorginstituut staat dat als je niet meer alleen kan zijn, je in aanmerking komt voor een Wlz-indicatie” zo schrijft een wijkverpleegkundige. “Dat is niet voor niets, want dat is veel praktischer dan aanwezigheid voor ieder individu te organiseren.”
Een bestuurder van een ouderenzorginstelling schrijft het volgende: “Het concept van VPT thuis is ontstaan in een tijd waarin de arbeidsmarktkrapte nog niet echt speelde. Maar inmiddels kunnen we ons eenvoudigweg de luxe van reizende zorgmedewerkers niet meer permitteren, omdat reizen per definitie inefficiënt is. Zware, tijdsintensieve zorg moeten we om die reden concentreren en alleen in de thuiszorg kunnen medewerkers blijven reizen voor cliënten die minder tijdrovende zorg nodig hebben.”
Poll ‘Hogere tarieven drijven de zorgkosten verder op’
De rechter droeg zorgverzekeraars dit jaar op om hogere tarieven te bieden aan verschillende zorgaanbieders omdat zij de tarieven niet hadden geïndexeerd. Aanbieders in de eerstelijnsdiagnostiek en in de orthopedische schoentechniekbranche deden hier hun voordeel mee. Het grootste deel van de lezers is het oneens met de stelling “hogere tarieven voor zorgaanbieders drijven de kosten alleen maar op”. Een van de redenen is dat een goed salaris voor zorgpersoneel juist hoge maatschappelijke kosten voorkomt. Passende zorg wordt als oplossing aangedragen om de kosten in de hand te houden. “Te lage tarieven in sommige zorgsectoren zorgen uiteindelijk voor een tekort aan uitvoerders en dus langere wachttijden en verschraling van de zorg.” En: “lage tarieven laten de zorgmedewerkers verdrijven naar sectoren waar hogere lonen worden betaald.”
Poll ‘Toegang tot ouderenzorg beperken is een slecht idee’
Zorginstituut Nederland pleitte dit jaar voor beperking van de toegang tot de formele ouderenzorg . In meerderheid vonden de lezers dat een slecht idee. “Bedacht aan de tekentafel met mooie woorden als ‘samenredzaam’ maar in de praktijk gedoemd te leiden tot chaos, geldverspilling en ontbreken van zorg.” Vooral een groter beroep op mantelzorgers schiet mensen in het verkeerde keelgat. “Mantelzorgers zijn nu al vaak overbelast”, schrijft een cliëntondersteuner Wlz. “Verder leidt de ‘afpel-aanpak’ waarbij eerst naar eigen kracht in het netwerk en algemeen voorliggende voorzieningen wordt gekeken tot langdurige processen, bureaucratie, onnodig geld in verschillende manieren van onderzoek bij gemeenten, tot telkens her indiceren.” Een toezichthouder in de ouderenzorg, die zelf ook mantelzorger is, stelt: “De toegang tot de ouderenzorg is al veel te beperkt. Ouderen blijven liefst thuis, ook als het niet meer gaat. Huisartsen zijn onbereikbaar, thuiszorg is zeer beperkt. Het is een eenzaam en angstig einde van het leven.”
En met dit opwekkende toekomstperspectief sluiten wij dit overzicht 2024 af. Op naar een nieuw jaar met nieuwe kansen om uw ongezouten, weloverwogen, of recht-uit-het-hart mening te geven.
