Twaalf van de in totaal 32 reacties in de Zorgvisie-poll van deze week wezen daarvoor één partij aan, waarbij het ziekenhuis zelf met vijf stemmen het meeste te zeggen heeft over het voortbestaan. Drie lezers geven aan dat alleen politiek Den Haag hierover moet beslissen.

Alle andere reacties laten zien dat ziekenhuizen, omwonenden, de marktwerking, politiek Den Haag, zorgverzekeraars en de gemeente in verschillende combinaties moeten beslissen over het voortbestaan van ziekenhuizen. Verder worden de regio, ROAZ-regio’s, provincies, zorgprofessionals, banken of geldverstrekkers en de maatschappij genoemd als belangrijke spelers.

Ziekenhuizen

Het ziekenhuis zou volgens de lezers met achttien stemmen de belangrijkste rol hebben bij het voortbestaan. “Het ziekenhuis heeft de beste inzichten in de capaciteit en zorgvraag. Wel denk ik dat het meer regionaal beslist moet worden, zodat de landelijke dekking in beeld blijft”, schrijft een communicatieadviseur. Ook een adviseur uit de zorgt vindt dat het ziekenhuis de enige partij is die op basis van beschikbaarheid van personeel en inzicht in de werkelijke kosten een zinnig besluit kan nemen over het voortbestaan van een (deel van een) ziekenhuis.

“Bestuur van het ziekenhuis heeft duidelijk – ook wettelijk en statutair – verantwoordelijkheid. Net als in elk ander bedrijf moet er geschakeld worden om met het beschikbare personeel de taken te kunnen uitvoeren”, is het argument van een toezichthouder zorg en voormalig-inspecteur.

Daarbij wordt wel regelmatig de rol van de zorgprofessionals genoemd. “Ziekenhuizen samen met de zorgprofessionals. Want inderdaad is voldoende personeel het probleem. Dus als die niet ‘meegaan’ in een fusie snij je alsnog jezelf in de vingers als ziekenhuis,” aldus een beleidsadviseur.”

Zorgverzekeraar

Met dertien stemmen komt de zorgverzekeraar op de tweede plek. “Banken en geldverstrekkers zouden hierover moeten beslissen. En “betaler en zorgverlener moeten er samen uit komen,” schrijven twee bestuursleden.

“De zorgverzekeraar treedt op namens de premiebetalers. Zij kunnen het beste de afweging maken tussen gewenste ziekenhuiszorg en de beheersing van de zorgpremies,” is het argument van een toezichthouder.

Politiek

Ondanks dat politiek Den Haag met negen stemmen op een gedeelde derde plek komt, is er een wisselend oordeel over de rol van politiek Den Haag. “De politiek is verantwoordelijk voor de wettelijke kaders en het bredere beleid. Binnen de kaders moeten stelselpartners vanuit rol en verantwoordelijkheid zorgen voor toegankelijkheid en betaalbaarheid.”

En “het is juist aan de politiek om de toegang tot zorg voor alle Nederlanders te borgen op basis van solidariteitsprincipes. Dat is ook de reden dat de politiek niet kan ontkomen aan het ontwikkelen van een visie op het ziekenhuiszorglandschap 2035 waar we dan naar toe kunnen gaan bewegen.”

“Beslissingen over het voortbestaan van de ziekenhuizen moet niet worden genomen door hen die aan het ziekenhuis verdienen. In die zin zou den Haag de aangewezen groep zijn die hier een neutrale beslissing in kan maken.”

Maar er zijn ook tegenstanders. “Onzin dat de politiek hierin een beslissende rol wil hebben, dat is eigenlijk kiezersbedrog en heel korte termijn denken. Politiek heeft de wettelijke kaders bepaald en moet daar dan maar op sturen of die veranderen als ze dat nodig vinden. Lange termijn denken zou veel meer opleveren.”

En ook zullen er zorgverleners vertrekken wanneer de politiek gaat beslissen denkt een oud-verpleegkundige. “Als nu zelfs de politiek zich met de zorg gaat bemoeien zullen mensen op de werkvloer nog minder invloed krijgen, terwijl ze heel veel weten over de zorg en hoe het zou moeten zijn. Nog meer zorgprofessionals zullen vertrekken.”

Regio

Verschillende reacties kijken dus naar de rol binnen een regio, waar dan ook de oplossing lijkt te liggen. “Nederland is al ingedeeld in ROAZ regio’s. Daarin zouden naast bestaande veldspelers, ook gemeenten en provincie in plaats kunnen nemen, om de ziekenhuiszorg te organiseren. Op basis van populatiebekostiging zou de zorg gefinancierd kunnen worden.”

Een argument voor het nemen van beslisingen in de regio is de wisselende demografie er regio. “Kijk naar de demografie, het aantal zorginstellingen, adherentie, omvang en de bedrijfsmatige gezondheid van het ziekenhuis. Deze bepalen het voortbestaan en de kansen in de regio.”

Alle partijen

Meerdere lezers geven aan dat de oplossing ligt bij meerdere of zelfs alle partijen. “Aan partijen gezamenlijk op basis van echt debat. Op dit moment ontbreekt veelal daadwerkelijke maatschappelijke legitimatie.”

“Het gaat niet lukken zolang de politiek wegloopt bij een stemming over de loonverhoging in de zorg, de zorgverzekeraar alleen naar zijn premies kijkt, de premie niet omhoog mag van de politiek en de patiënt én we allemaal de beste zorg dichtbij willen hebben. Voor nu is het grootste probleem de bemensing van de zorg. Daar zullen we met zijn allen wat aan moeten doen.”