Van de in totaal 27 reacties op de stelling ‘Ziekenhuizen moeten afslanken om een transitie in de zorg echt verder te helpen’ zijn 19 mensen het eens met de stelling en 8 mensen oneens.
Verschillende respondenten zoals huisartsen en, verpleegkundigen onderschrijven het idee dat ziekenhuizen moeten afslanken. Een huisarts stelt nadrukkelijk dat er “zonder herinrichting met dwingende kaders niets van de grond komt”.
Hoge marge
Ook een consultant uit de zorg stelt dat ziekenhuizen teveel ‘lage-waarde-behandelingen’ aanbieden. “De behandelingen met lage toegevoegde waarde hebben een hoge marge en zijn daarom enorm gegroeid. Door op deze dbc’s flink te korten, kan er bespaard worden zonder behandelingen met hoge toegevoegde waarde te hoeven reduceren.” Deze groep benadrukt dat het terugdringen van overbodige productie een kernpunt is in het verleggen van de focus naar kwaliteit en uitkomsten voor de patiënt.
Een terugkerend argument onder de voorstanders van afslanken is dat financiering en productieprikkels moeten veranderen. Zo schrijft een programmamanager in een ziekenhuis: “Er moet passende bekostiging tegenover staan om de productieprikkel uit het systeem te halen en te voorkomen dat ziekenhuizen omvallen.”
Een SEH-arts stelt dat veel ziekenhuizen “te groot en daardoor ineffectief” zijn. Ook vanuit de thuiszorg klinkt steun voor afslanken, onder het motto “ja, meer naar de eerstelijns, gemeente, sociaal domein”, omdat dat beter bij preventie en langdurige zorg past.
Versnippering
Aan de andere kant staan acht respondenten die het niet eens zijn met de stelling. Zij merken onder meer op dat de Nederlandse ziekenhuiszorg al “internationaal vergeleken enorm efficiënt en relatief goedkoop” is, aldus iemand uit de universitaire hoek.
Een adviseur in de zorg vindt bovendien dat je met enkel afslanken geen duurzaam resultaat boekt: “Krimp als strategie motiveert niemand. Innovatieve partijen gaan voor kwaliteit en passende zorg, niet voor een doelbewuste krimp.” Volgens deze critici zorgt afslanken bovendien voor risico’s op versnippering van zorg, waardoor de patiënt soms essentiële ondersteuning of coördinatie zou kunnen missen.
Centrum van kennis
Een veelgehoord tegenargument is dat ziekenhuizen een goede plek is waar kennis en expertise samenkomt, zoals een apotheker in de farmacie stelt. Ook wordt gewezen op het belang van continuïteit en veiligheid.
Een e-health-directeur schrijft: “Een plotselinge verandering die ziekenhuizen kleiner maakt, kan veiligheid en vertrouwen ondermijnen. Ik pleit voor een geleidelijke en slimme manier van transformeren, zonder gedwongen inkrimping.” Daarnaast geven sommige respondenten aan dat niet per se de ziekenhuizen te groot zijn, maar dat de financiering, samenwerking en bureaucratie rondom de zorgketen moeten worden aangepakt.