Boezemfibrilleren
Verpleegkundig specialist in het AMC Hartcentrum, Femke Piersma, legt uit hoe zij haar patiënten keuzes voorlegt. “Bij patiënten met boezemfibrilleren kunnen we elektrische cardioversie geven. Dat helpt soms zo goed dat de klachten lang weg blijven, maar soms is het een week erna weer terug. Ik stel voorstel om het een keer te proberen en te stoppen als het niet helpt. Maar er zijn ook mensen die boezemfibrilleren accepteren en helemaal geen cardioversie willen. Die krijgen dan alleen medicijnen.”
Piersma begrijpt dat patiënten het lastig vinden om keuzes te maken. Daarom hoeft een patiënt niet direct te beslissen van haar. “Iemand mag er thuis over nadenken. Ik bel de patiënt dan later op.”
Kinderen
Jos Bramer is orthopedisch chirurg bij het Amsterdam Universitair Medisch Centrum en het Prinses Máxima Centrum voor Kinderoncologie. Hij behandelt kinderen met bottumoren. “Ik pas bij de kinderen gedeelde besluitvorming toe. Aan een tumor rond de knie ga je dood als je niet opereert. De keuze voor een operatie is ingewikkeld want er zijn verschillende operaties mogelijk. Soms is alleen amputatie een optie. Het is heel zwaar: in zes weken zo’n keuze te moeten maken, doodziek van de chemo. Iedereen is bang, ook de familie.”
Voor de kinderen en hun familie zijn keuzehulpen gemaakt met filmpjes. De ervaringen zijn wisselend, merkt Bramer. “Ik ben veel meer door de ogen van de kinderen gaan kijken. Alleen heb ik wel eens het gevoel dat mensen soms onzekerder worden van het feit dat wij met zijn allen vinden dat zij shared decision making moeten ondergaan. Er is een categorie die wil dat ik de keuze voor hen maak. Dat doe ik niet, ik leg de vraag terug.”
Besluitvormingsgesprek
Vaatchirurg Dink Legemate voert met zijn patiënten vaak gesprekken over operaties bij aorta-verwijdingen. Een aorta-operatie is een zware operatie met een hoog complicatierisico. De gesprekken volgen een vaste lijn. De fase van het ‘wikken en wegen’ is essentieel, zegt Legemate: “Je probeert bij de patiënt naar voren te halen wat hij echt belangrijk vindt. Ik vind dat zelf het meest ingewikkelde deel van het gesprek.”
De gesprekken van Legemate verlopen langs een vaste lijn:
- Er valt iets te kiezen
- Opties uitleggen
- Wikken en wegen
- Voorkeur bepalen
- Keuze maken
De vaatchirurg is enthousiast over de manier waarop hij samen beslissen toepast in de spreekkamer. Maar niet al zijn collega’s zien er iets in. “Ik moet ze er echt van overtuigen, het patriarchale zit er nog behoorlijk in. Wij denken het uiteindelijk toch vaak beter te weten.”
Zelf leren hoe u samen beslissen kunt toepassen in uw eigen praktijk? Volg e-learnings over samen beslissen!
