Xander Koolman is opgeleid als algemeen econoom en gepromoveerd in gezondheidseconomie aan de Erasmus Universiteit. Tijdens zijn promotie was Xander gedurende drie jaar verbonden aan de Department of Economics van University of York, een toonaangevende groep gezondheidseconomen.

Daarna heeft Xander een opleiding gevolgd aan de Harvard School of Public Health, waar hij in 2007 visiting researcher was. Inmiddels werkt Xander ook voor de Vrije Universiteit waar hij directeur is van het Talma Zorgprogramma. Een programma dat gefinancierd wordt door zorgaanbieders en verzekeraars en dat onderdeel uitmaakt van het interfacultaire Talma Instituut.

Naast onderzoek heeft Xander veel les gegeven in gezondheidseconomie en gezondheidseconometrie. In 2008 leverde hem dat de prijs docent van het jaar op.