Duurzame inzetbaarheid vergroten, dat is het doel van het project ‘Sterke teams en sterke medewerkers’ bij zorginstelling Kennemerhart. Gerrit Oostendorp is daar manager HR: “Vaak richten we ons bij duurzame inzetbaarheid op de individuele medewerkers. Ik ben ervan overtuigd dat de teams minstens zo belangrijk zijn voor een vitale organisatie.”

Meer eigen regie en betere zorg

De teamleden krijgen zes trainingen. Drie teamtrainingen en drie over zelfleiderschap. Hier denken medewerkers na over hun sterke en zwakke kanten, over de zaken waar ze energie van krijgen en wat ze zouden willen veranderen. Oostendorp: “Dat kan gaan over henzelf, maar ook over het team waar ze in werken of het werk dat ze doen. En die kennis en inzichten nemen ze mee naar de teamtrainingen. Die teamtrainingen zijn ontzettend belangrijk. Een team is namelijk de schakel tussen de medewerker en de organisatie. Je kan wel investeren in medewerkers en hen sterker maken, maar ook in de zorg moet je juist veel samenwerken.”

“Daarom moet je met elkaar bespreken wat er goed gaat, wat er beter kan en wat je belangrijk vindt. Hierdoor gaat het niveau van de dialoog op de werkvloer omhoog. Je neemt wat goed gaat als uitgangspunt en je richt je op de dingen waarop je invloed hebt. In plaats van te mopperen, vragen collega’s zich nu af: hoe kunnen we ons werk beter doen en wat moeten we daarvoor veranderen? Zo hebben teamleden meer eigen regie. Zo krijg je niet alleen sterkere teams en sterkere werknemers, maar ook betere zorg voor de cliënt.”

Betere sfeer en inzicht in teammogelijkheden

Drie teams uit de wijkverpleging en twee teams uit een verpleeghuis hebben meegewerkt aan het project. De reacties uit de teams zijn positief. Oostendorp: “Voor teamleiders is het waardevol dat ze nu de sterktes en zwaktes van het team kennen. En een helpende zei bijvoorbeeld: Het mooie aan dit project is dat wij als team weer mét elkaar zijn en de tijd nemen om naar elkaar luisteren. Die aandacht voor elkaar, en elkaar serieus nemen – ongeacht welk opleidingsniveau je hebt – vind ik
mooi.”

De hele organisatie moet mee

Het klinkt zo logisch, maar in de zorg gebeurt dit bijna niet. Oostendorp: “Ik zou dit project alleen doen als de hele organisatie erachter staat, van bestuur tot
medewerker. Anders werkt het niet. Er is namelijk tijd en begeleiding nodig, dat moet je als bestuurder mogelijk maken. Vanuit de wijkverpleging kregen we bijvoorbeeld terug dat ze de externe teamcoaches erg fijn vonden, want die leidden de gesprekken in de teams én hebben geholpen om de besproken zaken in de praktijk te brengen. Die laatste stap is natuurlijk erg belangrijk.”

Goed voor jezelf zorgen

Helma Meeuwissen is directeur langdurige zorg bij Kennemerhart en vertelt waarom zij vanaf het begin achter ‘Sterke teams en sterke medewerkers’ stond: “Ik was op zoek naar een manier om een aantal teams verder te helpen. Bekend is dat zorgprofessionals ontzettend goed voor hun cliënten zorgen, maar minder goed voor zichzelf. Dat wilde ik op een structurele manier behandelen. Toen hoorden we via het samenwerkingsverband Voor Betere Zorg (VBZ) over dit project. Het mooie is dat collega’s er gedurende een heel jaar samen mee bezig zijn. Ik heb veel trainingen en coachingbijeenkomsten meegemaakt, maar te vaak blijft het bij een interessante dag voor de werknemer. En dat is het dan. Nu gaan ze samen aan de slag en brengen ze het in de praktijk.”

De harde cijfers

“Het project wordt ook wetenschappelijk onderzocht. Dat moet, want we gebruiken geld van het Europees Sociaal Fonds (ESF) en dat moeten we verantwoorden. Prof. Dr. Tinka van Vuuren, bijzonder hoogleraar in het Strategisch Human Resource Management en senior consultant bij Loyalis, onderzoekt de opbrengsten. Die worden gepresenteerd op de najaarsconferentie van VBZ. Hopelijk ondersteunen die cijfers de ervaringen van onze collega’s. Wij gaan sowieso door met dit project, want collega’s die dit jaar meededen, zorgen beter voor zichzelf, hebben meer plezier in hun werk én werken beter samen.”

Voorkom uitstroom door de achterdeur

Cafer Yigit van VBZ is de projectleider van ‘Sterke teams en sterke werknemers’ en regelde de subsidieaanvraag bij het ESF. Hij legt uit waarom: “In de zorg zijn we druk bezig om mensen te vinden. De voordeur staat wagenwijd open, maar tegelijkertijd verdwijnen te veel mensen door de achterdeur. Dat komt doordat mensen een andere baan gaan zoeken of uitvallen. Oorzaak? De disbalans tussen belasting en belastbaarheid. Hierdoor krijgen ze weinig energie van hun werk en directe werkomgeving. De batterij loopt leeg en wordt onvoldoende opgeladen. Uit onderzoek blijkt dat er drie factoren van invloed zijn op het krijgen of vreten van energie: zelfleiderschap, steun van leidinggevende en het functioneren van het team. Wij zijn ingegaan op het eerste en het laatste punt, zodat medewerkers en teams elkaar zouden versterken.”