Duurzaamheid

Ziekenhuiszorg
Radboudumc-bestuursvoorzitter Bertine Lahuis en intensivist Hugo Touw

Bertine Lahuis: ‘Er valt veel te winnen in het doorbreken van gewoontes’

Met Cathy van Beek in de voorhoede startte Radboudumc twaalf jaar geleden haar groene reis. Inmiddels zijn de CO2-doelstellingen voor 2030 gehaald. Next stop: duurzaamheid inbouwen in alle zorgpaden. “Duurzaamheid is geen apart hoofdstuk, maar moet een dagelijks onderdeel van onderwijs, onderzoek en zorg zijn”, vertellen bestuursvoorzitter Bertine Lahuis en intensivist Hugo Touw.
Duurzaamheid

Hans van Goudoever (Amsterdam UMC): ‘Duurzaamheid in onze haarvaten’

Na de fusie besloot de ziekenhuistop dat duurzaamheid geen relevant thema voor Amsterdam UMC was. Vijf jaar verder behoort het tot de top drie doelstellingen. “We gaan breken met tradities”, aldus bestuursvoorzitter Hans van Goudoever en anesthesioloog Niek Sperna Weiland.   
Duurzaamheid

Paulina Snijders: ‘Duurzaamheid is voor een CFO een festival van kansen’

Lagere energiekosten, minder verspilling en een efficiëntere besteding van zorgtijd. Duurzaamheidsbeleid is volgens UMCG-bestuurder Paulina Snijders een festival van kansen. Bij haar aantreden trok zij de CO2-deadline van 2050 naar 2035. “We gaan van ‘we doen wat er kan’ naar ‘we doen het duurzaam’.”
Duurzaamheid

Henk Snapper (Martini Ziekenhuis): ‘Duurzaamheid is een minimumcriterium’

In 2007 omarmde het Martini Ziekenhuis het gedachtegoed healing environment. Inmiddels is duurzaamheid één van de strategische veranderopgaves en zijn de KPI’s organisatiebreed belegd. “Duurzaamheid versterkt passende zorg en is win-win”, aldus bestuursvoorzitter Henk Snapper en green team-coördinator Elise Vliem.
Duurzaamheid
Medicijnen

‘Sta stil bij elke pil’

Nederland gooit per jaar ruim 100 miljoen euro aan ongebruikte medicijnen weg. Tegelijkertijd belandt jaarlijks zo’n 190 ton aan medicijnresten en 30 ton contrastmiddelen in het oppervlaktewater. In Groene rakkers deelt Zorgvisie voorbeelden die beter zijn voor het milieu en de portemonnee. Deze keer: vijf manieren om medicatieverspilling te voorkomen.
Tech
Slim idee

Vijf manieren om energie en geld te besparen op het gebied van ict en apparatuur

Eenvoudige veranderingen kunnen al tot een grote milieuwinst en kostenbesparing leiden. In de rubriek Groene rakkers deelt Zorgvisie goede voorbeelden uit het land die direct kunnen worden overgenomen. Deze keer: besparingen in de categorie ict en apparatuur.

Arend Jan Poelarends: ‘Schep de juiste voorwaarden, dan gaat duurzaamheid vanzelf’

Was duurzaamheid eerst iets van vastgoed en facilitair, inmiddels vormt het het hart van de strategie van St. Jansdal. Met het motto ‘Dit doen wij, wat doe jij?’ en een duurzaamheidsfonds wil het ziekenhuis de hele werkvloer mobiliseren. “We moeten geroutineerd worden in verandering.”
Rutger Jan van der Gaag en Evelyn Brakema

De Jeroen Meijerink Award geeft groene leiders een schouderklop

Negen ziekenhuisbestuurders zijn genomineerd voor de Jeroen Meijerink Award. Zij bekennen hun groene kleur en steken hun nek uit. “Het vergt moed om de koers te verleggen, duurzaam te investeren, de vraag te stellen of alles wat we doen zinnige zorg is en tegen perverse zorgprikkels in te gaan”, aldus jurylid Rutger Jan van der Gaag en panellid Evelyn Brakema.
Noordwest Ziekenhuisgroep met de Green Deal duurzame zorg

‘Een duurzaam ziekenhuisbeleid werd een steeds groter gespreksthema’

Om groene initiatieven een boost te geven, werkt de Noordwest ziekenhuisgroep sinds kort met een shared savings-constructie. “Als raad van bestuur willen we goede ideeën water geven en groot maken”, vertelt bestuurder Jurgen Sernee. De afgelopen paar jaar is duurzaamheid een belangrijk strategisch thema geworden voor het Noord-Hollandse ziekenhuis.
Duurzaamheid
duurzame zorg, Noordwest Ziekenhuisgroep

Hoe Noordwest Ziekenhuisgroep met 113 initiatieven haar CO2-voetprint fors terugdringt

Ziekenhuisafval omsmelten tot nieuwe instrumentaria, een vegetarisch voedingsaanbod, de komst van het eco-coschap en de aanleg van een zonnepark. Het zijn enkele van de 113 initiatieven waarmee Noordwest Ziekenhuisgroep haar zorg vergroent. In dit tweede deel vertellen bestuurder Jurgen Sernee, programmamanager Marco Lagrand, gynaecoloog Hannah van Meurs en OK-assistent Sophia Schenk hoe het ziekenhuis werk maakt van de ambities uit de Green Deal 3.0.

Over duurzaamheid

Maatschappelijk verantwoord zorg aanbieden

Bij het thema duurzaamheid in de context van gezondheidszorg kun je denken aan uiteenlopende zaken. Tegengaan van verspilling in de zorg, omgaan met medisch afval, energieneutraal bouwen, levensbestendig wonen, flexibel en dus toekomstbestendig zorgvastgoed, duurzaam personeelsbeleid, duurzame voeding en ‘healing environment’ zijn ontwikkelingen die geassocieerd worden met duurzaamheid in de gezondheidszorg.

Lees meer

Al deze vormen van duurzaamheid zijn te scharen onder de term maatschappelijk verantwoord ondernemen. Verbeteringen op het gebied van duurzaamheid in deze brede betekenis van het woord leiden niet alleen tot kostenbesparingen, maar ook tot meer kwaliteit van zorg en dus tevredenheid onder cliënten en medewerkers.

Verspilling in de gezondheidszorg

Alleen al door verspilling tegen te gaan, verbetert een zorgorganisatie haar duurzaamheid, realiseert besparingen en bevordert het welzijn van haar cliënten. Een belangrijk onderwerp is medicatie. In ieder medicijnkastje bevindt zich wel een bijna volle tube zalf of halfvolle pillenstrip die daar vaak blijft liggen tot de houdbaarheidsdatum ruim overschreden is. Begin 2017 bleek uit onderzoek van de Vereniging Praktijkhoudende Huisartsen en apothekersorganisatie KPMG voor Omroep Max dat huisartsen en apotheken overgebleven medicatie soms ter beschikking stellen aan patiënten met een krappe portemonnee. Ook overbehandeling, onnodige röntgenfoto’s en mri-scans vormen een bron van verspilling en ongewenste belasting van de patiënt of cliënt.

Duurzame afvalverwerking

Zorginstellingen, laboratoria en apotheken produceren grote hoeveelheden afval. Deels is dat gevaarlijk afval oftewel specifiek ziekenhuisafval (sza) dat alleen door vergunninghouders mag worden beheerd. Ook voor het als afval de zorginstelling verlaat, is het werken met gevaarlijke stoffen een belangrijk aspect van duurzame bedrijfsvoering. Verder worden in zorginstellingen natuurlijk grote hoeveelheden wegwerpmateriaal gebruikt; denk alleen al aan incontinentiemateriaal. Verschillende bedrijven hebben zich gespecialiseerd in de duurzame verwerking van dat afval.

Duurzaam (ver)bouwen

In 2020 moeten alle lidstaten van de Europese Unie eisen geformuleerd hebben voor het energiegebruik van nieuwe gebouwen. Met het oog daarop heeft SBRCURnet, het kennisnetwerk voor de bouw, de nZEB-tool om een nearly Zero Energy Building te realiseren. Ook zorginstellingen, die doordat ze 24/7 in bedrijf zijn veel energie gebruiken, zullen aan deze eisen moeten voldoen. Begin dit jaar bracht de Technische Universiteit Eindhoven een rapport uit over het project nZEB Hospital Buildings dat zij samen met Royal HaskoningDHV uitvoert. Als de energieprijzen stijgen, gaat duurzaamheid bovendien hand in hand met een directe besparing in de kosten. Bij nieuwbouw en renovatie zijn vele mogelijkheden voorhanden. Verschillende partijen bieden ondersteuning en advies. Zo heeft stichting Urgenda verschillende initiatieven ontwikkeld om de zorg te verduurzamen. Het Kenniscentrum Wonen-Zorg van Aedes-Actiz heeft het programma Duurzaam Thuis ontwikkeld om renovaties te bevorderen die een woning tegelijkertijd energieneutraal als levensbestendig maken. Het Milieuplatform Zorg, branchevereniging van intramurale zorginstellingen voor kennisuitwisselingen en kennisopbouw voor een duurzame bedrijfsvoering, stelt een tool ter beschikking om te meten hoe goed een zorginstelling scoort op duurzaamheid: de milieuthermometer. Ook stichting Stimular, de werkplaats voor Duurzaam Ondernemen, heeft twee tools ontwikkeld voor het meten van duurzaamheid: MVO-balans (gratis) en de Milieubarometer (gratis proefjaar). Daarnaast zijn er adviesbureaus die zich gespecialiseerd hebben in verduurzaming van zorgvastgoed.

Duurzame bedrijfsvoering

De stichting MVO Nederland heeft als missie bedrijven en organisaties te inspireren om samen ‘klimaatneutrale, circulaire en inclusieve bedrijfsmodellen’ te realiseren. De stichting heeft een apart netwerk voor de zorg MVO Netwerk Zorg dat met bijeenkomsten, een kennisdossier en allerlei andere initiatieven de sector helpt bij duurzaamheid.

Duurzaam personeelsbeleid

De personeelstekorten in de zorg versterken het belang van duurzaam personeelsbeleid. De brancheorganisaties besteden hier dan ook aandacht aan. Zo biedt Actiz haar leden de hr-tool Seniorkracht voor duurzaam inzetbaarheidbeleid en organiseerde de VGN verschillende webinars voor strategisch personeelsbeleid. Ook de CNV draagt haar steentje bij met haar initiatief Sterk in je werk, zorg voor jezelf.

Duurzame voeding

Stichting Diverzio is een van de partners van MVO Nederland Netwerk Zorg en bevordert de inkoop van duurzaam geproduceerd eten en drinken in de sectoren zorg en welzijn, overheid en onderwijs. Ook is er tegenwoordig veel aandacht voor het tegengaan van voedselverspilling. Een van de voorlopers op dit gebied is de Maartenskliniek.

Uitgelicht congres

Congres Data & Security in de Zorg

Van der Valk Hotel Utrecht

Congres ggz uit de knel

Van der Valk Hotel Utrecht

Congres Dilemma’s in de Wet zorg en dwang

Van der Valk Utrecht

Zorg & Vastgoed congres 2024

Van der Valk Hotel