Ziekenhuiszorg
Frustratie intensivisten over minder en niet meer IC-bedden
De schaalvergroting in de ziekenhuiszorg leidt tot ‘zorgwoestijnen in de regio’. Nederland zou er juist goed aan doen om grote ziekenhuizen af te schalen en de huidige SEH’s in kleinere ziekenhuizen te versterken. Dat betoogt David Baden, voorzitter van de SEH-artsen in de podcast Voorzorg.
Kwetsbare ouderen worden na een ziekenhuisopname veelal draaideurpatiënt. Niet omdat de ziekenhuiszorg slecht is, maar omdat de zorg niet aansluit op de sociale en medische behoeften. Hoogleraar Bianca Buurman en projectleider Susanne Smorenburg vertellen in de podcast Voorzorg hoe de zorg goed georganiseerd kan worden.
Poll: Wie moet beslissen over het (voort)bestaan van ziekenhuizen?
Pier Eringa heeft ‘last van politici die alles maar roepen en ver van de werkelijkheid staan’
Friese ziekenhuizen en zorgverzekeraars wijzen PVV-plan af
David Jongen: ‘Angst om fouten te maken veroorzaakt tekort aan SEH-artsen’
Opinie: De SEH als eetcafé of sterrenrestaurant
Opinie: Oplossingen voor de acute zorg liggen in de regionale zorgketen
‘Verpleegkunde moet weer een positieve schwung krijgen’
Over ziekenhuiszorg
Wat speelt in de ziekenhuiszorg?
De fusiegolf is tot stilstand te komen. In plaats van fuseren, kiezen de ziekenhuizen vaker voor samenwerken. Bijvoorbeeld op het gebied van oncologiezorg. Aan verschillende kankeroperaties zijn minimumvolumenormen gekoppeld en soms lukt het een ziekenhuis alleen deze te halen door samenwerking. Op regionaal niveau zijn meerdere oncologienetwerken ontstaan waarbij de artsen in een groot expertisecentrum het behandelplan opstellen en de operaties uitvoeren. Ziekenhuizen in het netwerk richten zich op het postoperatieve traject. Hetzelfde is gaande in de hartzorg. De 16 hartcentra voeren de complexe hartoperaties uit, omliggende ziekenhuizen doen de voor- en nazorg.
Ziekenhuiszorg valt onder de Zorgverzekeringswet (Zvw), die in 2006 in werking is getreden. In de Zvw gaat ongeveer 60 procent van het totale zorgbudget om. De geschatte netto zorguitgaven in 2020 bedragen 73,4 miljard euro.
De koepels in ziekenhuisland zijn: de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen, de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra en de Samenwerkende Algemene Ziekenhuizen. Alle ziekenhuizen zijn lid van de NVZ, de acht umc’s zijn ook lid van de NFU en 28 regionale ziekenhuizen zijn tevens lid van de SAZ.
Ziekenhuiszorg kan steeds vaker ook thuis of in de eerste lijn plaatsvinden, niet in de laatste plaats door de opkomst van e-health. Via zijn eigen device kan een patiënt bepaalde vitale functies meten en de metingen doorgeven aan de medisch specialist in het ziekenhuis. De houdt op afstand controle. Het e-consult heeft sinds 2018 een eigen betaaltitel. Sinds 2019 bestaat de “stimuleringsregeling e-health thuis” die het gebruik van e-health verder kan stimuleren.
Ziekenhuizen moeten sinds 2006 jaarlijks onderhandelen met zorgverzekeraars. Het is de bedoeling van het zorgstelsel dat zorgverzekeraars selectief onderhandelen met ziekenhuizen waarbij zij invloed uitoefenen op doelmatigheid en kwaliteit van de zorg. De grootste zorgverzekeraars zijn al jaren Zilveren Kruis, VGZ, CZ en Menzis.
Msb’s
Vrijgevestigde medisch specialisten hebben zich in 2015 en 2016 verenigd in medisch specialistische bedrijven (msb’s). Een ziekenhuis kan een of meer msb’s herbergen. Er zijn ongeveer 70 msb’s. Deze hebben een toelatingsovereenkomst gesloten met het ziekenhuis. De huidige bekostigingssystematiek brengt met zich mee dat msb’s een prikkel ondervinden om productie te draaien omdat het inkomen wordt bepaald door het aantal behandelingen.
Hoofdlijnenakkoorden
In 2011 is het eerste hoofdlijnenakkoord afgesloten tussen de NVZ, Federatie Medisch Specialisten, Zorgverzekeraars Nederland met als doel de oplopende zorgkosten te beteugelen. Afspraak was dat de omzet van ziekenhuizen maximaal 2,5 procent zou stijgen. Het hoofdlijnenakkoord 2019-2022 rept van een maximale omzetgroei van 0,8 procent in 2019, dalend tot nul in 2022. Dit akkoord maakt ook subsidiering mogelijk van zorg die vanuit het ziekenhuis wordt verplaatst naar de eerste lijn of thuis. Deze afspraak hangt samen met het rapport De Juiste Zorg Op De Juiste Plek dat in 2018 is verschenen.
